Motoryka mała to umiejętność precyzyjnego wykonywania ruchów palców, dłoni, nadgarstków i stóp. Jest to bardzo ważna umiejętność w rozwoju dziecka, ponieważ wpływa na późniejsze umiejętności czyli rozwój pisma, manipulacji przedmiotami, a także na umiejętność poruszania się w przestrzeni.
Wspieranie motoryki małej - kiedy zacząć?
Mimo, że najszybszy rozwój motoryki małej u dzieci przypada na okres wczesnego dzieciństwa, czyli od około 1. do 4. roku życia, niezwykle ważne jest wspieranie rozwoju motoryki małej już u niemowlaków. Głównie dlatego, że jest ona jedną z podstawowych umiejętności, która pozwala na wykonywanie codziennych czynności, takich jak jedzenie, ubieranie czy pisanie. Dlatego im wcześniej dziecko zacznie rozwijać motorykę małą, tym szybciej będzie mogło wykonywać te czynności samodzielnie.
Rozwój sprawności ruchowej palców, dłoni i stóp wpływa także na rozwój mózgu dziecka. Badania pokazują, że rozwój małej motoryki nie tylko zwiększa koordynację ruchową, ale wpływa też pozytywnie na percepcję przestrzenną oraz umiejętności manualne, co przekłada się na poprawę funkcjonowania mózgu.
Motoryka mała - jak rozwijać?
Już około 3-6 miesięczne niemowlę nie tylko porusza głową i patrzy, lecz także zaczyna sięgać po przedmioty. Ćwiczenie chwytu u niemowlaka to ważny element rozwijania jego motoryki małej i koordynacji oko-ręka. Istnieje wiele sposobów, aby wspomóc dziecko w rozwoju chwytu. Oto kilka przykładów:
1. Podawanie dziecku prostych do trzymania przedmiotów - należy zachęcać dziecko do chwytania różnych przedmiotów, takich jak np. prosta do trzymania zabawka sensoryczna, piłeczka czy klocki. Dziecko może chwytać przedmioty zarówno jedną, jak i dwoma rękami.
2. Ćwiczenia z różnymi teksturami - warto oferować dziecku zabawki zawierające różne tekstury, kolory i kształty, które zachęcają dziecko do chwytania i manipulowania. Kawałek tkaniny, klocek czy drewniana zabawka - to właśnie różnorodność struktur pobudzi wyobraźnię oraz będzie wspierać rozwój zmysłów dziecka. Dobrze sprawdzi się tutaj zabawka sensoryczna z muślinową pieluszką Tindi lub zabawka sensoryczna w postaci drewnianego pierścienia z miękkimi, bawełnianymi elementami.
3. Gryzaki - specjalne gryzaki o różnych kształtach i fakturach pomagają dziecku rozwijać motorykę małą oraz kształtować chwyt.
4. Delikatna gimnastyka - czyli stymulowanie ruchów rąk, nóżek i główki dziecka w czasie zabawy.
Wszystkie tego typu zabawy, wykonywane z niemowlakiem, rozwijają jego zdolności manualne, czyli umiejętności manipulowania przedmiotami za pomocą rąk oraz koordynację ruchową.
Dlatego w wieku około 1 roku dziecko szybciej zacznie chwytać, przekładać, układać i przesuwać przedmioty. Około 2. roku życia zacznie precyzyjnie manipulować mniejszymi przedmiotami, np. klockami. W wieku 3-4 lat będzie doskonalić swoje umiejętności manualne poprzez rysowanie, malowanie, wycinanie, klejenie i układanie.
Warto więc już od pierwszych miesięcy życia dziecka wspierać rozwój motoryki małej u dzieci. Wszystkie te ćwiczenia powinny być dostosowane do wieku dziecka oraz jego umiejętności, dlatego pierwsza zabawka dla niemowlaka powinna być prosta do trzymania w małej rączce i bezpieczna. Ważne jest, aby mimo wszystko nie pozostawiać dziecka bez nadzoru podczas zabaw wspierających małą motorykę.
